ดูแลสุขภาพผู้พิการ สร้างงาน สร้างรายได้
ปัจจุบัน การดูแลสุขภาพแบบองค์รวม ที่หมายถึง การดูแลสุขภาพบุคคลให้มีความสมดุลทั้งด้านร่างกาย จิตใจ อารมณ์ สิ่งแวดล้อม และสังคม รวมทั้งความสามารถในการปฏิบัติหน้าที่ที่เกี่ยวข้องสัมพันธ์กับสังคม ถือเป็นสิ่งที่ได้รับการยอมรับอย่างกว้างขวาง การรักษาพยาบาลตามแนวคิดดังกล่าว จึงต้องเข้าใจถึงความรู้สึก ความเชื่อ หรือการดำเนินชีวิตของบุคคลนั้นควบคู่ไปด้วย
โดยเฉพาะอย่างยิ่ง กลุ่มผู้พิการ ที่แม้จะมีข้อจำกัดในการใช้ชีวิตที่เป็นปกติในสังคม แต่ข้อจำกัดเหล่านี้ ย่อมไม่ใช่เหตุผลที่จะทำให้พวกเขาต้องแยกตัวออกจากสังคม ในเมื่อผู้พิการทุกคนยังคงมีความต้องการใช้ชีวิตเช่นคนปกติ ได้รับความเท่าเทียมต่างๆในสังคม ดังนั้น การลดภาวะพึ่งพาจะช่วยให้ผู้พิการเหล่านี้ รู้สึกมีคุณค่าในตัวเอง ที่สามารถนำศักยภาพที่มีอยู่มาใช้ในการดำรงชีวิต
ในส่วนกองทัพบก ได้มีนโยบายในการดูแลทหารที่เกิดความพิการจากภัยสงคราม และจากการปฏิบัติหน้าที่ รวมถึงการดูแลครอบครัวของทหารที่มีความพิการ เพื่อให้กลุ่มคนเหล่านี้สามารถดำเนินชีวิตได้อย่างมีเกียรติ และศักดิ์ศรี และอยู่ร่วมกับคนในสังคมได้อย่างมีความสุข และกรมแพทย์ทหารบก ได้กำหนดแนวทางให้โรงพยาบาลกองทัพบก ได้ส่งเสริมให้ผู้พิการสามารถช่วยเหลือตนเองได้ตามความเหมาะสม และผู้ดูแลผู้พิการมีความรู้ความสามารถให้การดูแลผู้พิการได้อย่างถูกต้อง
โรงพยาบาลค่ายเม็งรายมหาราช จังหวัดเชียงราย มีกลุ่มคนพิการในความดูแลจำนวน 26 ราย ทั้งพิการทางการเคลื่อนไหว การมองเห็น การได้ยินหรือสื่อความหมาย ตลอดจนพิการทางจิตใจหรือพฤติกรรม โดยนำนโยบายและแนวทางดังกล่าวมาดำเนินการประกอบด้วย การเจ้าหน้าที่ลงพื้นที่ให้ความรู้ผู้พิการและผู้ดูแลผู้พิการ ในด้านการฟื้นฟูสมรรถภาพด้านร่างกายอย่างต่อเนื่องให้เหมาะสมกับแต่ละบุคคล จนผู้พิการและผู้ดูแลผู้พิการสามารถดำเนินชีวิตประจำวันได้อย่างเป็นปกติ อย่างไรก็ดี หากประเมินสุขภาพของของผู้พิการแบบองค์รวม จะพบว่ายังขาดเข้าถึงสวัสดิการของภาครัฐ ที่มีกลไกสนับสนุนการลดภาวะพึ่งพาของกลุ่มคนเหล่านี้ โดยการสร้างเสริมอาชีพที่เหมาะสมกับผู้พิการหรือผู้ดูแลผู้พิการแต่ละราย
ด้วยเหตุนี้ โรงพยาบาลจึงได้เป็นตัวกลาง ตัวกลางในการประสานหน่วยงานที่เกี่ยวข้อง เพื่อร่วมกันส่งเสริมการหาเลี้ยงชีพด้วยตนเอง ของผู้พิการหรือผู้ดูแลผู้พิการแต่ละรายตามความถนัด ตาม พ.ร.บ.ส่งเสริมและพัฒนาคุณภาพชีวิตคนพิการ ปี 2556 ที่สนับสนุนให้ผู้พิการได้มีงานทำและสร้างรายได้หาเลี้ยงชีพด้วยตนเอง จนได้รับการสนับสนุนจากหน่วยงานต่างๆ ที่สำคัญ ได้แก่ สมาคมศิริกรณ์เชียงรายบรรเทาสาธารณภัย ในการแสวงหาทุนช่วยเหลือมอบกายอุปกรณ์ สำนักงานพัฒนาสังคมและความมั่นคงของมนุษย์จังหวัดเชียงราย ในการช่วยเหลือการเข้าถึงสิทธิต่างๆของผู้พิการ มูลนิธินวัตกรรมทางสังคมและกรมจัดหางานจังหวัดเชียงราย ในการสำรวจการจ้างงานคนพิการและผู้ดูแลตามกฏหมาย
ผลจากการดำเนินการ ทำให้เกิดโครงการประกอบอาชีพเสริมเพิ่มรายได้ตาม พ.ร.บ. ส่งเสริมและพัฒนาคุณภาพชีวิตคนพิการ ปี 2556 ที่ได้รับการสนัสนุนงบประมาณจาก สำนักงานกองทุนสนับสนุนการสร้างเสริมสุขภาพ (สสส.) โครงการละ 112,420 บาทต่อปี อย่างต่อเนื่อง อาทิ โครงการเครื่องซักผ้าหยอดเหรียญและเครื่องอบผ้า โครงการเลี้ยงไส้เดือนและเกษตรผสมผสาน โครงการเลี้ยงสัตว์เพื่อจำหน่าย อาทิ กบ ไก่พันธุ์พื้นเมือง โครงการร้านกาแฟ ร้านขายข้าวแกง เป็นต้น
การดูแลผู้พิการของโรงพยาบาลเม็งรายมหาราช จึงเป็นตัวอย่างของการดูแลแบบองค์รวม ที่นอกจากการมีสุขภาพร่างกายและจิตใจที่ดีแล้ว ยังช่วยให้พวกเขาได้เข้าถึงสวัสดิการของภาครัฐอย่างเหมาะสม สามารถประกอบอาชีพ มีรายได้ มีคุณภาพชีวิตที่ดี และมีคุณค่าในสังคมอย่างยั่งยืน